ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮಿಷನ್ (National Health Mission – NHM): ಆರೋಗ್ಯಕರ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಯೋಜನೆ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮಿಷನ್ (NHM) ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಷ್ಕಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. 2005ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಈ ಯೋಜನೆ, ಸಮಗ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಜನರಿಗೆ ಲಭ್ಯಮಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ನಗರ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು
ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ:
ಸಮಗ್ರ, ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ, ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಶಿಶು ಆರೋಗ್ಯ:
ತಾಯಂದಿರ ಮತ್ತು ಹಸುಗೂಸಿನ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಗುರಿ.
ಅಣುಶಕ್ತಿಯ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ:
ಟಿಬಿ, ಮಲೇರಿಯಾ, ಕಂಠ ಶಿಲೀಂಧ್ರ (Kala-azar) ಮುಂತಾದ ರೋಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ.
ಪೋಷಣೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ:
ಪೋಷಕಾಂಶದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಉತ್ತೇಜನ.
ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು
ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಸುಧಾರಣೆ:
ಸಮುದಾಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರ (CHC), ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರ (PHC), ಮತ್ತು ಉಪಕೇಂದ್ರಗಳ ಸಿದ್ಧತೆ.
ಆಶಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಪಾತ್ರ:
ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡಿಯಾಗುವ “ಆಶಾ” ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ನೇಮಕಾತಿ.
ನೀರಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥನ:
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಆರೋಗ್ಯ ಬಂಡಿ ಸೇವೆ:
ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ 108 ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಸೇವೆ.
ಜಾತ್ಯಾತೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು:
ಹಾಸ್ಪಿಟಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಉಚಿತ ಔಷಧಿ, ಡಯಾಗ್ನೋಸ್ಟಿಕ್, ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ.
ಅಗತ್ಯಪಡೆಯುವ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು
ಮಾತೃ ಆರೋಗ್ಯ:
ಜನನಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಜನನಾನಂತರ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ.
ಸುರಕ್ಷಿತ ವೀಕ್ಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಶಿಶು ಜನನ.
ಶಿಶು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಆರೋಗ್ಯ:
ಲಸಿಕೆ ಯೋಜನೆಗಳು (Mission Indradhanush).
ಪೋಷಕಾಂಶ ಪೂರೈಕೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಯತ್ನ.
ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ:
ಎಚ್ಐವಿ/ಎಡ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಾತ್ಯಾತೀತ ರೋಗಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಉಚಿತ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸೇವೆಗಳು.
ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
ಆನ್ಲೈನ್ ಅರ್ಜಿ:
ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಜ್ಯದ ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿ.
ಆಫ್ಲೈನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ:
ಸ್ಥಳೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಆವಶ್ಯಕ ಸೇವೆ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು:
ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್.
ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳ ದೃಢೀಕರಣ ಪತ್ರ.
ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭಗಳು
ಸಾಮಾನ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ:
ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೆಟ್ಅಪ್ ಬೆಳೆಸುವುದು.
ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸುಧಾರಣೆ:
ತಾಯಿ-ಶಿಶು ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಬಡತನ ರೇಖೆಗೆ ಕೆಳಗಿರುವವರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆಗಳು.
ಆರೋಗ್ಯ ಜಾಗೃತಿ:
ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಪ್ರಚಾರ.
ಸ್ವಚ್ಛ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು:
ಆರೋಗ್ಯಕರ ಪರಿಸರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ.
ಸಾರಾಂಶ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮಿಷನ್ (NHM) ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಭಾರತದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸಮಾನ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸಮಾಜದ ನಿರ್ಮಾಣದ ದಾರಿ ನೀಡುವ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವೀ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
“ಜನರ ಆರೋಗ್ಯವೇ ದೇಶದ ನಿಜವಾದ ಸಂಪತ್ತು.”