ಕಾಮಗಾರಿಕರ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆ (Labour Pension Scheme – EPS)
ಪರಿಚಯ:
ಕಾಮಗಾರಿಕರ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆ (Employee Pension Scheme – EPS) ಭಾರತದ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ನಂತರ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆ ಒದಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಪಿಂಚಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. EPS ಯೋಜನೆಯು ಇಂಟಿಗ್ರೇಟೆಡ್ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ, EPF (Employee Provident Fund) ಸದಸ್ಯರ ಪಿಂಚಣಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ನಿವೃತ್ತಿ, ಅಪಘಾತ, ಅಶಕ್ತತೆ ಮತ್ತು ಸಾವಿನ ನಂತರ ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
EPS ಯೋಜನೆ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ EPF ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಉಪಯೋಗಕರಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಮಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ EPF ಮೂಲಕ ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಪಿಂಚಣಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿವೃತ್ತಿಯಾದ ನಂತರ ಮಾಸಿಕ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ (Procedure to Apply):
ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಸ್ಥಳ:
EPS ಯೋಜನೆಗೆ ನೋಂದಾಯಿಸಲು ಅರ್ಜಿದಾರರು ತಮ್ಮ EPF ನಿಂದ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುವ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರಬೇಕು.
ಈ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು, ಅರ್ಜಿದಾರರು ತಮ್ಮ EPF ಕಚೇರಿಗೆ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
ಅರ್ಜಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು:
ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್
ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ವಿವರಗಳು
EPF ನೋಂದಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ
ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ (ಹರಿಜನ್/ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ವರ್ಗದವರು)
ನಿವೃತ್ತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಅಥವಾ ಅಂಗವಿಕಲತೆ/ಅಪಘಾತದ ದಾಖಲಾತಿ (ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ).
ಅರ್ಜಿಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ:
EPF ನೋಂದಣಿ ಹೊಂದಿದವರಿಗೆ EPS ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಆಗಿರುತ್ತಾರೆ.
EPF ಕಚೇರಿಯ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿದಾರರು ತಮ್ಮ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ, EPS ಯೋಜನೆಗೆ ಸೇರುವಿಕೆಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಬಳಿಕ, ಅರ್ಜಿದಾರರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸಿ, ಪಿಂಚಣಿ ಸಂಬಳ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅರ್ಹತೆ (Eligibility):
ವಯೋಮಿತಿ:
EPS ಯೋಜನೆಗೆ 58 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಪೂರ್ವ ನಿಗದಿತ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
60 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ನಂತರ ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ನಿಗದಿತ ಮಾಸಿಕ ಪಿಂಚಣಿ ಅನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಇರುತ್ತದೆ.
EPF ಸದಸ್ಯತ್ವ:
ಅರ್ಹತೆಯಾದ ಕಾರ್ಮಿಕರು EPF (Employee Provident Fund) ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತರಾಗಿರಬೇಕು.
ಕಾರ್ಮಿಕ ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ಅವಧಿ:
ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹವಾಗಲು ಕಾರ್ಮಿಕನು ಕನಿಷ್ಠ 10 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ EPF ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯನಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರಬೇಕು.
ಇದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಗತಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗೆ 10 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಒಳಗಿನ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪುನಃ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
ಆದಾಯ ನಿಯಮಗಳು:
ನಿಗದಿತವಾಗಿ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಲು 15,000 ರೂ.ದ ವేతನ ಅಧಿಕವಾಗಿರಬಾರದು.
ಈ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು (Uses and Benefits of the Scheme):
ನಿವೃತ್ತಿ ಪಿಂಚಣಿ:
ಕಾರ್ಮಿಕರು 58 ಅಥವಾ 60 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿಯಾದ ನಂತರ ಮಾಸಿಕ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ನಿವೃತ್ತಿ ನಂತರ ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ನಿಶ್ಚಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಪಘಾತ ಮತ್ತು ಅಂಗವಿಕಲತೆ:
ಕಾರ್ಮಿಕನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವೇಳೆ ಅಪಘಾತಗೊಳಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಅಂಗವಿಕಲವಾದರೆ, ಅವರಿಗೆ ಪಿಂಚಣಿ ಹಾಗೂ ಆಯುಷ್ಮಾನ್ ಭಾರತ್ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಸಹಾಯ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೃತ್ಯು ನಂತರ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಪಿಂಚಣಿ:
EPF ಸದಸ್ಯನ ಮೃತ್ಯು ನಂತರ, ಅವರ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಪಿಂಚಣಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆ:
ಈ ಯೋಜನೆ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ನಿರ್ಧರಿತ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆ ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರ ನಿವೃತ್ತಿ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.
ಪಿಂಚಣಿ ವೃದ್ಧಿ:
EPS ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಕಾರ್ಮಿಕರು EPF ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಶ್ರಮಬಲವನ್ನು ಸಮೃದ್ಧ ಪಿಂಚಣಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಅಂಗವಿಕಲತೆ ಮತ್ತು ಮೃತ್ಯು ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್:
ಕಾರ್ಮಿಕರು ಅಂಗವಿಕಲರಾಗಿದರೆ ಅಥವಾ ದುರ್ಘಟನೆಗೆ ಒಳಗಾದರೆ, ಅವರಿಗೆ ಪಿಂಚಣಿ ಹಾಗೂ ವಿಮೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಒಟ್ಟು, ಕಾಮಗಾರಿಕರ ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆ (EPS) ಕಾರ್ಮಿಕರ ನಿವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಬದುಕಿನ ಅಂತಿಮ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆ ಹಾಗೂ ಸುರಕ್ಷಿತ ಜೀವನವನ್ನು ನೀಡಲು ರೂಪಿಸಲಾದ ಯೋಜನೆ. EPF ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರು EPS ಪಿಂಚಣಿ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಾರ್ಥಕರಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅವರ ನಿವೃತ್ತಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
